Dexar testimoniu pa xeneraciones vinientes, ayudar al Ayuntamientu de cara a futures rehabilitaciones y evidenciar la riqueza del conceyu tocantes a infraestructures acuíferes del conceyu se refier. Neses trés exes basa Juan Calvo, funcionariu xubiláu, los motivos que lu llevaron a afigurar nuna guía les fotografíes y pequenes descripciones y apuntes históricos de les 341 fontes, pozos y surtidores del conceyu conocíos a lo llargo de rutes a pie pel conceyu feches dende la década de los noventa. El documentu, de 343 páxines, yá-ylu apurrió al Alcalde, el popular Alfredo Canteli, quien se comprometió a utilizar los datos atropaos mesmo p'acometer posibles meyores nes fontes más estrozaes como pa entamar una ruta que percuerra eses instalaciones.
Nel documentu, que tien un prólogu del presidente de l'Asociación Ástur-Lleonesa Amigos del Camín de Santiago, José Luis Galán, incluyese dende la fonte ornamental del Muséu Arqueolóxicu, con unos oríxenes que podríen tar nel sieglu IV, hasta toos los surtidores del Campu San Francisco o les decenes de caños partíos pel monte Narancu. “El Narancu ye'l gran manantial de la ciudá”, esplica Juan Calvo sobre l'abondosa esistencia d'esti tipu de canalizaciones y surtidores espardíos alredor de la enorme falda del totémicu monte uvieín.
Calvo cuntó pa esta aventura cola collaboración de Francisco García, ún de el fundadores del grupu Andarines del Centru Asturianu. Dambos, mientres décades, patiaron tolos requexos del Uviéu urbanu y rural. “Yo animélu a recoyelo tou nuna guía porque les sos conocencies son enormes”, indicó García sobre'l trabayu realizáu por un Juan Calvo qu'echa de menos un mayor curiáu de les construcciones realizaes mientres sieglos y sieglos pa regar la ciudá fundada polos monxos Máximu y Fromestano allá pel añu 761.
La guía ta pensada p'acabar con falsos mitos. “La xente llama fonte Los Pastores a la de la Viña, pero la de los pastores ta n'otru llau y ye una gran desconocida”, apunta Francisco García sobre un erru históricu que confíen en correxir gracies a esti estudiu, al igual que les falses creencies sobre les propiedaes de l'agua de determinaes fontes. “La de Pumarín ye bien utilizada, pero la xente nun sabe que ta engabitada a la rede y d'ella mana la mesma agua que sale pel grifu”, coinciden dambos senderistas, enfotaos en que l'equipu de gobiernu municipal sía sensible cola so causa. “Canteli ye mui cumplidor y seguro que lo tien en cuenta”, apunta García n'apurriendo una copia del trabayu de Juan Calvo al rexidor , que la treslladó de la mesma al asesor José Ramón Pando pal so estudiu a xeitu.
Ente los grandes descubrimientos, l'autor destaca l'Aniellu de la Granda, una conducción construyida en tiempos d'Alfonso II pa traer agua a la ciudá aprovechando la orografía de San Cipriano. “Ye una infraestructura bien interesante, pero pa visitala agora hai qu'entrar en finques particulares”, indica Calvo, entusiasmáu cola posibilidá de qu'el so modestu legáu investigador contribuya al caltenimientu d'estos elementos escaecíos en munchos casos.
