Pa ser perceberu nun val cualesquier. Son les 8.30 hores y nel cai nuevu de Lluanco, en Gozón, van dándose cita unos rapazos que mamaron del Cantábricu. Mientres preparen bistoncies, neoprenos y sacos pa facese a la mar charren animadamente: empieza la temporada del percebe nel cabu Peñes, y hai nervios, ganes d'una dosis d'adrenalina. El de perceberu ye un oficiu de riesgu.
Anque estos profesionales quíten-y daqué de fierro: “¿Cuántos accidentes graves hai de perceberos?”. Por fortuna, pocos. Nun ye casualidá. Anque nun tán llibres de sufrir percances, y habelos, hailos, los mariscadores conocen como naide'l mediu nel que trabayen. En tierra son collacios, na mar, amás, son hermanos.
En llanches averen a les roques. Llamen a cada roca pol so nome: “El Placerín”, “La Llaneza”, “El canalón”, “Baxón”…. Eso va tamién nel oficiu. Aprovechen el trayectu a velocidá considerable pa ponese al día. Ún foi padre apocayá. Otru tien en mente ampliar familia. Al encarrerar pal cabu Peñes ponse un silenciu qu'apina'l ruxir de la mar. Tán metanes la nada: ellos y la mar.
Siéntense privilexaos por tar ehí: “¡Qué guapo ye esto!”, salta ún. El restu, asiente. LA NUEVA ESPAÑA acompañólos na xornada inaugural de la campaña en Peñes.
Berto, el pilotu de la llancha, avéralos a les roques nuna especie de baille cola mar. Casi un ritual. Y empieza el trabayu duru. Unos cuelguen sacos a los que van echando'l percebe na cintura; otros, manguen camisetes sobre'l neoprenu qu'amarren con un cinchu, y ente camiseta y traxe d'agua van echando los percebes que depués “paren”.
El cascu ye tamién imprescindible pa munchos profesionales que castiguen los sos cuerpos a una velocidá endiablada escontra les meyores peñes en terrén peligrosu, anque nun lu lleven toos. Na xera esculpen les roques, casi como artistes qu'acoriquen pieces.
Concéntrense na roca y na mar: “¡Vien una (fola)!”, glaya'l llancheru. Y los pescadores enferronense a la roca, o azótense a la mar pa evitar el golpe del Cantábricu. Nel tiempu de xera, los perceberos blinquen d'una a otra piedra con soltura, como una especie de “Spiderman” nel cabu Peñes. Estos superhéroes asturianos tienen un secretu: nunca-y ponen el llombu a la mar.
Los perceberos, entrín y non, van garrando piñes de percebes, esos taragaños de mar que coticen a l'alza nes rules asturianes y presenten importante demanda especialmente en Navidá. Non toos son iguales: na mesma peña estrémense dos grupos de percebes, los de sol y los de solombra. Los primeros tán espuestos directamente al folaxe, son curtios y gruesos y la so coloración ye escura, la so carne duro y más sabrosa.
Los de solombra viven en cares protexíes o en resquiebres, xeneralmente compitiendo colos moxones. Pa sobresalir perriba d'éstos, desenvuelven muncho en llargor y, anque tamién lo faigan en grosez, interiormente son de carne blando y con “muncha agua”, según s'esplica nel llibru “Recursos pesqueros d'Asturies 2”.
Coles bolses –o les camisetes– apinaes de percebes, los mariscadores tornen a les llanches onde llimpien el preciáu mariscu de piedres o cualesquier otra impureza que-yos reste capacidá de pesca. Arturo Menéndez, guardapesca de la cofradía de Lluanco, pésa-yos les captures.
Algamaron el máximu, ocho kilos. Los que s'afanen pa llegar a la llende xuéguensela otra vuelta nes roques. Una fola brava failos ponese en so sitiu: “¡Quier comenos la mar!”, esclama Berto.
Ye'l momentu de tornar a puertu. La mayoría va vender les sos captures de tarde na rula que más-yos interese, xeneralmente en Veiga (Navia), capital percebera del Principáu. Los de Lluanco apenes van folgar lo xusto pa volver a la mar: “Esti ye l'oficiu más guapu del mundu”, reconoz Abraham Mazuelas, con dos ciclos formativos de grau superior qu'un día decidió que la so vida llaboral la solmenara la mar. L'afición de los asturianos pol marisquéu piérdese nel tiempu.
Los xacimientos prehistóricos de permunches cueves asturianes, próximes a la mariña, amuesen como los nuesos antepasaos, fai más de 25.000 años, practicaben yá l'arte de mariscar recoyendo llámpares abondo.
L'arte de cazar percebes apenes camudó colos tiempos. “Ye vida, ye adrenalina”, reconocen los de Peñes, que n'apenes unes hores lleven de la roca al platu'l sabor del Cantábricu. Anque pa eso tengan que xugase la vida. Nesto tamién comparten daqué con “Spiderman”.
