Costó munchu tiempu y munchu dineru. Pasaron diez años desque concluyó la obra d'una instalación na que s'invirtieron 4,5 millones d'euros. Tamién hubo enfrentamientos políticos, pero Asturies dispon yá del mayor centru de recuperación de fauna montesa d'España. Ta en Llaíñes, en plenu Parque Natural de Redes, nel conceyu de Sobrescobio. Un xestu del alcalde, Marcelino Martínez, resumíalo too. Namás aportar esti día al centru escapóse-y un gran xirpiu d'alliviu y confesó-ylo al conseyeru de Mediu Rural del Principáu, Alejandro Calvo, y al director xeneral de Mediu Natural, David Villar. “Ye qu'hasta m'emociono”, yos díxo. Villar reconoció qu'él tamién sentía daqué mui especial al entrar per aquella puerta'l día del entamu del qu'aseguró “ye'l mayor centru d'España pa la recuperación de fauna”.
El centru yá tien los sos primeros inquilinos “oficiales” porque tovía ensin tar inauguráu, l'añu pasáu atendió a 400 animales. Na actualidá tán “hospitalizaos” en Sobrescobio una fema de faisán montés ( urogallina), un águila blanca (culebrera), dos buzacos ratoneros, dos corpuspinos, una peñerina, un miagón y un falcón. Toos disfruten d'unes instalaciones que Villar calificó como “l'HUCA pa la fauna”. Y daqué d'eso tien. Álvaro Oleaga, veterinariu del centru esplicó'l procesu que siguen los animales desque lleguen a Sobrescobio. Lo primero ye l'ingresu, momentu nel que s'aislla al animal. Darréu faise una inspección inicial, “una especie de triaxe, como se fai colos humanos”, esplicó Oleaga. Finalmente realízase un diagnósticu en fondura y díctase el protocolu a siguir.
Ye lo que pasó con un águila blanca (culebrera) recoyida'l pasáu mes d'agostu. “Eletrocutárase y tenía una perda importante de texíu nel ala derecha”, detalló'l veterinariu. Nestos meses la so evolución foi positiva “y llogramos que rexenere la piel y zarre tola mancadura”. Nel ala estropiada “empiecen a apaecer cañones de plumes primaries (necesaries pal vuelu)”, felicitóse Oleaga, qu'espera que pa la próxima primavera pueda abandonar el centru. Esta águila vien d'África “y ellí tán agora les sos compañeres, a les qu'esperamos pueda xuntase en llibertá cuando tornen l'añu qu'entra”.
Primero, l'exemplar tendrá de dir al ximnasiu, a lo que David Villar denomina “sales de musculación o de vuelu” nes que los especialistes suelten a les aves por qu'adquieran la forma física que-yos fai falta pa poder devolveles a la naturaleza.
Esi ye'l gran oxetivu, “recuperar tolos animales que podamos”, dixo Oleaga, que tamién esplicó que “non toos son recuperables pero d'estos tenemos de ver de llograr tola información posible”. Eso va facese nos quirófanos y na sala de necropsia de les instalaciones de Sobrescobio.
L'hospital de fauna tien dos partes bien estremaes. D'una parte ta la zona destinada al públicu, yá sían escolares o grupos de visitantes, y d'otra la puramente veterinaria o científica. En total son 4.000 metros cuadraos d'instalación que se van dir ampliando nel futuru. Entá queden por construyir les corralaes esteriores.
Los visitantes qu'alleguen al centru nun van ver directamente a los animales pero sí van poder facese una idea mui amañosa de lo qu'ellí se fai. Amás d'una pequeña zona espositiva, con paneles y delles pieces esplicatives sobre la fauna montesa, el públicu va poder ver nunes pantalles la evolución de los animales. En caún de los espacios nos que tán los exemplares instaláronse cámares “que van permitir a los veterinarios facer un control constante de los animales y que van sirvir tamién por que los pueda ver el públicu”, esplicó David Villar.
Nesi primer espaciu habilitóse tamién un aula de formación que se va utilizar mesmo pa les visites escolares como pa la formación d'axentes del mediu natural.
Na parte dedicada puramente al tratamientu veterinariu hai, como en cualquier hospital, “habitaciones” pa ún, dos y hasta tres animales. Amás el centru dispon de dos enormes piscines pa la recuperación de mamíferos o aves acuátiques. Tamién hai dellos espacios pa grandes mamíferos como venaos o inclusive osos. Nún d'ellos recuperóse fai una década l'esbardu Lara hasta ser reintroducida nel so hábitat natural. Ello ye qu'entá queden escatafinos de la so estancia nes parés metáliques del espaciu qu'ocupó, como alvirtió esti día'l conseyeru Alejandro Calvo.
La magnitú de les instalaciones va permitir poder atender casi con total seguridá a tolos animales que sían rescataos n'Asturies. “Tolos que lo necesiten van tener un espaciu”, aseguró David Villar. El conseyeru Alejandro Calvo foi más allá y, vistes les dimensiones del complexu, yá plantegó la posibilidá d'establecer convenios con otres comunidaes autónomes por que puedan treslladase a Sobrescobio animales rescataos n'otres rexones.
Llabor veterinariu y científicu
Calvo felicitóse por poder inaugurar unes instalaciones que “suponen una gran oportunidá pal crecimientu de Redes”. Calvo non solo destacó'l proyectu como “un pasu más nel trabayu d'unificar tol trabayu de caltenimientu del nuesu patrimoniu natural”, sinón que sorrayó tamién “el llabor d'espardimientu, promoción y educación” del centru. “Habrá un llabor veterinariu y científicu, pero tamién divulgativu”, insistió.
Villar, punxo yá sobre la mesa que “va haber qu'empezar a falar colos conceyos de la zona pa entamar nes próximes selmanes visites escolares”. Daqué que darréu se pretende esparder a los centros educativos de toa Asturies. Amás, “a lo llargo del próximu añu van programase visites de grupos de científicos”.
L'alcalde de Sobrescobio destacó que “se trata d'un proyectu mui criticáu”. Agora pide que “sía un emburrión pal conceyu y tou'l Parque de Redes”. En 2020, rexistráronse 1.670 intervenciones con fauna montesa, de les que 365 riquieron atención veterinaria. En concretu, diose atención a animales de 70 especies distintes y, d'ellos, 158 recuperáronse y reintroduciéronse nel mediu natural, munchos con dispositivos de xeolocalización. Nel casu de les aves, toes se lliberaron anillaes pal so posterior estudiu.
