"Enterrados" ye'l títulu de la película que'l direutor asturianu Luis Trapiello nos apurre dempués de unos cuantos años de trabayu. Ta grabada na cuenca minera, nos pozos Samuño y Sotón y n'otros escenarios asturianos -ente otros, Bustiello y Llanes- y col apoyu de munches families del carbón. Esti direutor asturianu, dedicáu al mundu del cine y con munchos ésitos al llombu nesti estensu campu del arte, fai asina un homenaxe al mundu mineru. Enterrados llevó'l premiu a la meyor película asturiana nel Festival de Cine de Xixón.
Los que tuviemos familiares mineros y sufrimos dacuando les consecuencies de trabayar na fondura la tierra (na nuesa familia sufrimos fallecimientu n'accidente de mio tíu Julio Suárez, con 28 años, no pozu San Nicolás) conmuévenos sobre manera una película d'esti calter, que se pue calificar como una de les meyores películes que se fixo sobre esti tema, y más nun momentu d'acabación nel panorama de la minería asturiana, un momentu tan triste pa tantes families que formen parte del coleutivu mineru y pa tolos que tenemos qu'asistir al desmantelamientu d'Asturies, porque l'acabación llega a más sectores qu'a la mina.
Trabayar baxo tierra ye duru. Cuando baxé a la mina-imaxe nel muséu d' El Entregu, y unos años más tarde a la mina d'Arnáu, nun pudi por menos d'emocioname al ver les condiciones de les persones que, día a día y a lo llargo'l tiempu, trabayen nes fondures más fondes de la tierra a les que llegamos los humanos.
De xuru qu'ello ye lo que fai que los mineros seyen persones que son quien a amosanos otra forma de ver la vida, con valores que güei na sociedá se cultiven bien poco, como compañerismu, solidaridá, consuelu y esperanza. Les families mineres, avezaes al sufrimientu y a les males noticies, pero sin embargo, cola allegría a flor de piel. Luis Trapiello na película "Enterrados" amuésanos bien a les clares la presencia d'estos valores nesti coleutivu mineru que ye tan especial.
Too fecho n'Asturies, magar el protagonista ye arxentinu, Joaquín Furriel, un actor esceicional, que- y cuadra perbien el papel que Trapiello-y asignó. Furriel colos actores asturianos, José Antonio Lobato, Manuel Pizarro y Candela Peña, ente otros. Ellos son un equipu de lluxu. Amás formen parte d'esti trabayu cinematográficu otres persones de la cuenca y de Castrillón, ente otros, ún de los actores, Luis Muñiz de Salinas; el compositor Ernesto Paredano, de Piedrasblancas, compositor de la banda sonora que, por ciertu, hai que calificala d'escelente. Nesti casu la música fainos vivir más intensamente les escenes tan fuertes de la película. Tamién de Piedrasblancas ye Ana Belén León, actriz y script; Fito, rexidor y Ruth, aterecista, de Naveces. Ello danos cuenta de que nel conceyu Castrillón y por estensión n'Asturies hai "muncha madera artística".
"Enterrados" viaxará fuera de les nueses llendes y llevará'l nome d'Asturies per otros llugares y aportará la forma d'entender el mundu d'esti coleutivu mineru que forma parte de la nuesa idiosincrasia.
Norabona al so direutor Luis Trapiello y a tol equipu que fixo posible qu'esta gran película viera la lluz. Suerte pa esti direutor asturianu que sei que yá ta trabayando n'otros interesantes proyeutos.
