De que la infancia ye la patria del poeta yá nos avisaron Hölderlin o Baudelaire. A cuenta d'esa idea, el filósofu francés Gaston Bachelard dixo que "los poetes son a convencenos de que paga la pena retomar los nuesos sueños infantiles". La poesía asturiana aliméntase d'esta feliz corriente quiciabes en mayor midida qu'otres llingües, porque nesi tiempu pasáu conflúin vivencies asombroses y llingua asturiana: la presencia d'unos güelos y un entornu rural axuden. Quiciabes se podía falar, inclusive, de qu'esi viaxe a la infancia ye un portalgu o peaxe que l'escritor n'asturianu termina pagando, al intentar axustar rexistru llingüísticu y realidá.
Quiciabes pudiera ser el casu de la nueva entrega d'Ángeles Carbajal (Argüelles, Siero, 1959), L'aire ente la rama, cuarenta poemes que ganaron el Premiu "Xuan María Acebal", colos que l'autora recobra'l tiempu de la infancia. Nesta entrega despréndese de referencies culturalistes pa que sintamos la voz delicada y punzante de quien, como dicía nun poema ("Xuguetes") del llibru anterior, nun quier "devolver los xuguetes emprestaos / magar qu'esos xuguetes seyamos / nós mesmos". "Casa vieya" se titula'l poema qu'abre'l llibru: "onde'l corazón / ye'l vasu pel que bebo, / la mesa onde como, la xarra / na que pongo flores... / Col corazón nes manes / descansa en paz el corazón". A la casa vieya, al mundu de cuando yera nena, vuelve Ángeles Carbajal a ver cómo nieva, cómo arde la cocina de carbón, cómo'l padre cabruña la gadaña o la madre barre la corrada o llora la muerte de la güela.
Quien conoció daquella les cais o los escaparates faciendo un viaxe nel tren de madera, prefier falanos del mundu que xiraba alredor d'esa casa vieya: "Una muyer / tiraba / un balde d'agua na caleya / como quien dexa'l mundu / llimpiu / hasta mañana". De cómo'l polvu de la tenada-y recuerda a Rembrandt y a Tiziano o de cómo nesi llugar ordenáu y esperable, nel que la relixón marca los tiempos tanto como'l pasu de les estaciones, la novedá llega "Nun Dyan 6": "...apaecieron / un día de sol los hippies / y namoréme / de los pantalones vaqueros, / de les camises a cuadros, / de les moces del pelo curtio, / de los mozos del pelo llargo". Consciente, perspicaz y meditativa, singular, Carbajal sabe que yá ye otra: "Y yo yera la neña / qu'asistiaba la caleya que venía del mundu, / y que sabía de la vida lo que nunca más, / dempués de dir y volver pela mesma caleya / y del mesmísimu mundu, / volví a saber".
Depués de venti años d'andadura, diba siendo hora de que'l premiu Xuan María Acebal renovara diseñu. Como Impronta (la editorial encargada de coeditar col Principáu'l premiu d'esti añu) ye una empresa con un catálogu importante y mui curiáu, choca qu'esta edición se faiga tan "apretada", ensin páxines de cortesía o respetu (eses que van en blanco al empiezu y al final d'un llibru) y ensin anteportada. Asina, la edición d'ún de los principales llibros de poesía del añu (por méritos propios y por tratase d'ún de los más importantes premios) parezse más a una autoedición qu'a la esperable edición institucional.
