Darréu d' El llibru nuevu (Saltadera, 2017), la poesía de Xuan Bello (Paniceiros, Tinéu, 1965) sigui'l viaxe de la vida y atraca en puertos nuevos, agora pa celebrar l'amor, inmortalizar lo cenciello y siguir aposentando la memoria y la melancolía. Con Les isles inciertes, Bello féxose, per segunda vez na so carrera, col Premiu "Teodoro Cuesta" nel añu 2017. Llumeres que merecen parada y llectura y regalen el disfrute de la emoción qu'apruz bien tresmitida.
El fexe de poemes vien enmarcáu por dos prólogos necesarios y complementarios: una historia de contestu universal y un homenaxe a la particularidá llocal, primeros anuncios d'un artista que se va ofrecer como recreador d'instantes afayadizos, d'amables estancies nes que conocer les bondaes esenciales de la vida. Tamién s'alluga nel sitiu vieyu, descritu y definíu con exacta devoción amorosa; ehí onde l'oxetu humilde ta convertíu n'amuletu de la estirpe y onde l'usu de les palabres heredaes robla la honra a los antepasaos. Como ye vezu nun gran conocedor de les voces que cantaron enantes qu'él, vuelve ser el de Xuan Bello un discursu que s'enrieda n'otros yá dende l'entamu, y resulta una urdidoria multirreferencial y multixenérica que precisa del aliendu d'autores, actores y traductores pa dir apurriendo versiones orixinales y dalgunos préstamos esquisitamente trabayaos, como la perfecta y emocionante voz de Fernán-Coronas describiendo la rosa de William Blake o la naturalidá cola que se siente sentenciar al espíritu románticu de Novalis cuando allampa pol trunfu d'una vida natural ensin artificios.
Anguaño ye l'amor, feliz y correspondíu, el nucleu principal d'esti mar de razones: "Asina yo agora: / ente les isles inciertes atopándome en ti". A les varies declaraciones d'amor encadénense confesiones de plenitú y allegres episodios de felicidá pa describir la cotidianidá y la fuercia d'un sentimientu qu'aspira a la eternidá: "Que los dioses me maten. / Pero que nun me mientan. / Que cuando too acabe, / que nun acabe nada. Que vuelva a vela". Teséu esiste con Ariadna y con Minotauru, y tán toos xuntos zarraos nel llaberintu mientres lluchen de manera por salir d'él. Pesie a les dudes, la señardá y la seguranza del peligru, esti ye un tiempu nel que los delirios saben amansase meyor y onde se convive n'harmonía cola incla interior de l'angustia amatagada: "Esti intre quería que nun morriera, / que nunca'l cielu claru de noviembre / urdiera enantes del escurecer / una gribia lluz llena moliciones". Un home tranquilu ye quien a cambiar la solemnidá d'una elexía pol dulce cantu d'una añada na composición dedicada a Niemeyer y un delicáu observador asume la xusticia de dedicar odes a lo cenciello: lo mesmo agranda l'arquitectura de la flor de la camelia hasta convertila en política que tresforma la solombra d'un árbol na oración que contién toles palabres necesaries pal bienestar: "A partir d'agora la nada ye too. / Deprenderé tolos falaxes del silenciu. / Como l'agua, como l'orbayu que caltria, / como la mirada que s'entrellaza en secretu". La madurez y la esperiencia d'un home caíu en razón entréguense a la revisión sabia de los tópicos: carpe diem sobre cualquier momentu; conciencia firme d'un tempus fugit que yá nun se desperdicia, locus amoenus nos sitios reales guarecíos a querer y homenaxe a la dorada medianía col pechu bien dispuestu, como encamentaba Horacio. Atopar la emoción verdadera, reconocela, vivila y dala a conocer; eso fai Xuan Bello cuando vela'l mundu: "Tar vivu ye tar na arba del instante, ser quien a contener en corazón pasáu, presente y futuru, y apreciar la eternidá no más cotidiano. Eso ye la poesía, eso la fame".
Cola ayuda de la Conseyería de Cultura, Política Llingüística y Turismu del Principáu d'Asturies
