Los anfibios d'Asturies muerren de calor: "una crisis ensin precedentes pa la biodiversidá"

Los anfibios de munches partes d'España tán morriendo pol aumentu de les temperatures y non, como se creía hasta agora, pola so falta de resistencia énte nuevos virus. Paez que ye'l so particular gritu d'alarma polos efectos del cambiu climáticu y un gritu que ta teniendo'l so ecu n'Asturies. 

Investigadores del Conseyu Superior d'Investigaciones Científiques (CSIC) y l'Asociación Herpetolóxica Española (AHE) analizaron les causes de 15 biltos de mortalidá producíos por virus específicos dende 1988 hasta l'actualidá, incluyíos dos asocedíos n'Asturies, nos Picos d'Europa (2005) y en Cotu Bellu, na Montaña Central, (2020). Esa investigación, publicada apocayá na revista iScience, indica que, na mayoría de los casos estudiaos, la morrinaya d'anfibios produzse por biltos d'un virus endémicu, y non introducíu apocayá como se pensaba, impulsaos pol aumentu de temperatures que ta provocando'l cambiu climáticu. "Estos resultaos sollerten del inminente riesgu pa la supervivencia de los anfibios ante'l constante aumentu de temperatures. La desapaición d'estes especies va afectar a los ecosistemes nos qu'habiten, agravando l'actual crisis de la biodiversidá", insisten dende'l CSIC. 

D'esi trabayu sabe enforma l'investigador agora venceyáu a la Universidá d'Uviéu, Jaime Bosch. Ye ún de los firmantes del estudiu que, como afirma, "fíxose casi dafechu nel IMIB (CSIC-Universidá d'Uviéu) onde trabayo desque solicité'l treslláu dende'l Muséu de Madrid".

Diz Bosch que l'episodiu de mortalidá incluyíu nesi trabayu de revisión, el de Cotu Bellu en 2020 solo ye "por desgracia, un exemplu de lo que ta asocediendo en casi toa Asturies y, polo xeneral, en toa España". Ello ye que "foi nel parque nacional de Picos d'Europa onde afayamos les primeres mortalidaes d'anfibios d'España provocaes por estos virus allá pel añu 2005". Sobre esi fechu publicóse en 2014 un informe conseñando que "l'impactu nel parque foi brutal, provocando la casi estinción de delles poblaciones d'anfibios". Otres observaciones a más llargu plazu permitieron rescamplar que "munches poblaciones del parque de delles especies nun ye yá que nun se recuperaren dende 2005, sinón que siguen esgolando y, posiblemente , acaben desaniciando", recalca Bosch. 

Al respeutive de l'aportación nueva que supon el trabayu del qu'agora se fixo ecu iScience, diz l'investigador que "lo qu'afayemos de novedoso ye que, amás de virus de cepes ‘de fuera’ (esto ye, probablemente introducíes d'otres zones del planeta) en toa España, y n'Asturies tamién, los virus autóctonos (esto ye, cepes que lleven equí munchos cientos o miles d'años) agora tán causando problemes pol cambiu climáticu. Esto ye, les temperatures que se tán algamando pel branu n'Asturies tán provocando que los virus orixinarios d'equí, y que parasiten a los anfibios dende fai cientos o miles d'años ensin causar graves problemes, agora sían más virulentos o, alternativamente, que'l sistema inmune de los anfibios yá nun tolere les altes temperatures y nun pueda combatir a los virus como lo facía cuando les temperatures yeren más suaves". Y que naide lo minusvalore porque, como bien lleva tiempu remarcando Bosch nes sos charres didáctiques per Asturies, "los anfibios son eficaces controladores de plagues y escelentes indicadores de la calidá ambienta". Por eso diz que'l peligru qu'acurria a estos animales "puede provocar una crisis ensin precedentes na biodiversidá del planeta".